НОГ ДЗУАРЫ БОН ДÆРГЪÆВСЫ |
Автор: 00mN1ck / 12 мая 2008 / Категория: Ирон æгъдæуттæ |
Ног дзуары бон бæрæгбон кæнынц Дæргъæвсы. Йæ бон вæййы августы, хуыцаубоны. Фысым ын цы сых вæййынц, уыдон иу къуыри раздæр æрæмбырд кæнынц æхца дæр, цы сæвæрынц, уый.
Фыццаг заманты Дæргъæвс стыр хъæу уыдысты, æмæ-иу Мамсыраты цæджджинагæй дыууæ-æртæ бахсыстой бæгæны. Мамсыраты цæджджинаджы та зады ссад бастауынц цалдæр æмæ ссæдз меркъайы иу фыхæн. Уæд-иу балхæдтой галтæ дæр. Фæлæ сæ ныр фæкъаддæртæ кодтой, уымæн æмæ дзы адæм бирæ нал цæры.
Ног дзуары бон райсомæй иумæйаг куывды кусарт цалынмæ фæкæнынц, уалынмæ алы хæдзар дæр дзуары бынмæ бахæссы чъиритæ, физонæг æмæ нозт. Æрæмбырд вæййынц æмæ скувынц, хорз фæминас кæнынц, стыр куывды бæгæныйæ дæр сын раттынц, æмæ уый фæстæ сæ хæдзæрттæм ацæуынц. Стыр куывд куы сцæттæ вæййы, уæд хонæг арвитынц хъæумæ. Хъæу чысы-лæй, стырæй æд чъиритæ æрæмбырд вæййынц. Цы кусæрттæ акæнынц, уыдонæй уæд скувынц, цæмæй Дæргъæвсы адæмæн Рыны бардуаг баххуыс кæна, æмæ сыл сæ иухатты заман мауал скæна. Уыйфæстæ сбадынц, уырдыглæуджытæ æрæвæрынц хæрд, нозт, æмæ адæм сæхи хорз фенынц.
Ног дзуар та йæ уымæн хонынц æмæ йæ скодтой æрæджы. XX æнусы фыццаг азты. Уыцы рæстæджы Дæргъæвсы адæм тынг арæх мардысты хæцгæ низæй, æмæ загътой, Аларды нæ ныццагъта æмæ Алардыйæн кувæндон саразæм. Куынæуал мардысты низæй, уæд Алардыйы номыл уыцы «Ног дзуар» скодтой
æмæ уæдæй фæстæмæ афтæ кæнынц уыцы дзуары куывд. Уырдæм куывды фæцæуынц, Дæргъæвсы хъæуæй быдырмæ чи ралыгъдис, уыдон дæр.
Цыппар боны фæстæ та йын скæнынц йæ куывдæрвитæн. Бæгæныйæ ма ныууадзынц, адæмы æрхонынц æмæ та скувынц, цæмæй сæ Ног дзуар фидæнмæ дзæбæхæй, хъæлдзæгæй ныууадза æмæ та йын хорз куывд скæной.
Бекыза Макарович Каргиев "Осетинские обряды и обычаи", Владикавказ "Рухс", 1991.
при использовании материалов сайта, гиперссылка обязательна |