Ацы ран цы царды æгъдæуттæ æвдыст сты, уыдонæй ацæргæ адæмæн яогæй ницы ис. Иутæ сæ сæхæдæг хъуыддæгты мидæг федтой, иннæтæ та сæ хъусгæ фæкодтой, чи йæ фыдæй, чи йæ сыхагæй, чи æндæр искæмæй. Фæлæ революцийы размæ хæстæг азты чи райгуырд æмæ ныр, революцийы фæстæ чи гуыры, уыдонæн, мæнмæ гæсгæ, ацы чиныг бакæсын æмбæлы, уымæн æмæ дзы ныхас цы æгъдæуттыл цæуы, уыдон ныр иуварс æвæрд цæуынц, бирæтæ та дзы иуварс æвæрд дæр æрцыдысты.
Афтæмæй та нæ фыдæлтæ, раздæры фæлтæртæ цавæр æгъдæуттыл хæст уыдысты, царды хъуыддæгтæм цы цæстæй кастысты, уый зонын хъæуы. Æмæ нæ фæсивæд ацы фыстытæй бæлвырддæр базондзысты, фыццаг заманы ирон адæмы æхсæн сыдгвймаг куыд æнæбон, куыд æбар уыдис, хистæр та сæм куыд кадджын уыд, уый ныхас йеддæмæ æндæр кæй никæй ныхас æмæ фæндон цыдис. Ацы фыстытæ кæсгæйæ базондзысты, ирон адæм гуымирыйæн куыджытæ кæй уыдысты, сæ талынгдзинад æмæ æнахуыргонды тыххæй кæрæдзийы кæй æфхæрдтой, кæрæдзийæн фыдбыльштæ кæй арæзтой.
Фыдæлтæ цы цардæй цардысты æмæ цы æгъдæуттыл хæст уыдысты, уьгмæ фæсивæд лыстæг куы кæсой, уæд сын æнцондæр уыдзæнис, уыцы рагое царды хорз æмæ рæсугъдæй цы уыд, стæй дзы нæбæззонæй, цардæн къуылымпыйы хосæй цы уыд, уый равзарын æмæ, ныр цавæр цард аразынмæ тырнын хъæуы, фидар кæцы æгъдæуттыл хæцын хъæуы, уый сбæлвырд кæнын. Ацы куыст куы кодтон, уæд æз фарстон хистæрты, бирæ чи ацардис, бирæтæ чи федта æмæ фехъуыста, ахæм зæронд лæгты. Уæлдай фылдæр мьш феххуыс сты: Алидзаты Гагуыдз (хидыхъусаг, цæуы йыл 125 азы), Уарзиаты Инæрыхъо (джимарайаг, 140 азы), Къарджиаты Бесæгъуыр (хидыхъусаг, 77 азы), Къарджиаты Аслæмырзæ (цымытийаг, 75 азы), Колыты Елдза (лæцаг, 86 азы), Гуытъиаты Елдза (беслæныхъæуккаг, 90 азы), Дулаты Дохцыхъо (лæцаг, 109 азы). Æххуыс мын чи кодта, уыдонæн се 'ппæтæн дæр сæ ном арын æмæ сын стыр арфæ кæнын.
1928 аз. Бекыза Макарович Каргиев "Осетинские обряды и обычаи", Владикавказ "Рухс", 1991.
при использовании материалов сайта, гиперссылка обязательна |